Σάββατο 21 Ιανουαρίου 2012

18 THINGS ABOUT GENETICS

ΑΦΟΥ ΕΙΝΑΙ ΣΥΣΠΕΙΡΩΜΕΝΟ ΤΟ DNA ,ΠΩΣ ΜΕΤΑΓΡΑΦΕΤΑΙ;

ΠΑΚΕΤAΡΙΣΜΑ DNA

ΔΟΜΗ ΚΑΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΓΕΝΕΤΙΚΟΥ ΥΛΙΚΟΥ(ΑΠΛΟΥΣΤΕΥΜΕΝΑ)

Τι πρέπει να γνωρίζω για την επίλυση των ασκήσεων 1ου Κεφαλαίου (ΔΟΜΗ DNA-RNA) Βιολογίας Κατεύθυνσης, Γ΄ Λυκείου.


1) Οι πολυνουκλεοτιδικές αλυσίδες (DNA και RNA) αποτελούνται από νουκλεοτίδια (δεσοξυριβονουκλεοτίδια και ριβονουκλεοτίδια αντίστοιχα) ενωμένα με 3’-5’ φωσφοδιεστερικό δεσμό (ομοιοπολικός δεσμός) .

2) Κάθε νουκλεοτίδιο,της πολυνουκλεοτιδικής αλυσίδας, αποτελείται από : 1 φωσφορική ομάδα , 1 πεντόζη(δεοξυριβόζη ή ριβόζη) και 1 αζωτούχο βάση(Α, Τ ή U, G, C).
Αναλογία μεταξύ νουκλεοτιδίου και επιμέρους στοιχείων 1/1 .

3) Στα δίκλωνα μόρια (DNA συνήθως ή RNA σπάνια )οι δύο πολυνουκλεοτιδικές αλυσίδες(κλώνοι) είναι ενωμένες με δεσμούς υδρογόνου (Δ.Υ.), που αναπτύσσονται μεταξύ των συμπληρωματικών αζωτούχων βάσεων: 2 Δ.Υ. μεταξύ Αδενίνης (Α) και Θυμίνης (Τ) , και 3 Δ.Υ. μεταξύ Κυτοσίνης (C) και Γουανίνης (G) .Άρα ισχύει :
Δ.Υ.=2*ζεύγη(Α-Τ)+3*ζεύγη(C-G)
Η παραπάνω σχέση μπορεί να διατυπωθεί και ως εξής :
Δ.Υ.=2 Α+3 C ή Δ.Υ.=2 Α +3 G ή Δ.Υ.=2 Τ + 3 C ή Δ.Υ.=2 Τ + 3 ग

4) Οι ομοιοπολικοί δεσμοί είναι πιο σταθεροί σε σχέση με τους δεσμούς υδρογόνου . Άρα οι πρώτοι δεσμοί που θα σπάσουν με αυξανόμενη θέρμανση είναι οι Δ.Υ. Οι δύο αλυσίδες θα αποχωρισθούν και το φαινόμενο ονομάζεται Αποδιάταξη(4 Κεφάλαιο).

5) Για όλα τα μακρομόρια η διάσπαση ενός ομοιοπολικού δεσμού γίνεται με προσθήκη ενός μορίου νερού (υδρόλυση) ,ενώ ο σχηματισμός ενός ομοιοπολικού δεσμού οδηγεί σε απελευθέρωση ενός μορίου νερού (συμπύκνωση).
Άρα:
Η2Ο=Φωσφοδιεστερικούς Δεσμούς(πολυνουκλεοτιδικές αλυσίδες)
Η2Ο=Πεπτιδικούς Δεσμούς(πολυπεπτιδικές αλυσίδες)
Η2Ο=Γλυκοζιτικούς Δεσμούς(Πολυσακχαρίτες)

6) Το DNA το βακτηριακό , το μιτοχονδριακό και το χλωροπλαστικό είναι κυκλικό δίκλωνο . Το DNA το ευκαρυωτικό είναι γραμμικό δίκλωνο . Ενώ για τους ιούς ισχύουν όλοι οι πιθανοί συνδυασμοί :DNA-RNA , κυκλικό –γραμμικό , μονόκλωνο-δίκλωνο .

7) Ο Φωσφοδιεστερικός δεσμός(Φ.Δ.) αναπτύσσεται μεταξύ 2 νουκλεοτιδίων του ίδιου κλώνου . Έτσι ισχύει για :
Γραμμικό μονόκλωνο (DNA ή RNA) : Φ.Δ.=Νολ-1 (1)
Γραμμικό δίκλωνο (DNA ή RNA) : Φ.Δ.=Νολ-2 (2)
Κυκλικό μονόκλωνο ή δίκλωνο(DNA ή RNA): Φ.Δ.=Νολ (3)
Όπου Νολ τα συνολικά νουκλεοτίδια .
ΑΠΟΔΕΙΞΗ
(1) Μεταξύ 2 νουκλεοτιδίων αναπτύσσεται 1 Φ.Δ.
>> 3 >> >> 2 >>
>> 4 >> >> 3 >>
.................................................................................
>> Νολ >> >> Νολ-1 >>

(2) Το γραμμικό δίκλωνο μόριο αποτελείται από δύο πολυνουκλεοτιδικές αλυσίδες ίδιου μήκους(Νολ/2 νουκλεοτίδια ο κάθε κλώνος).Κάθε πολυνουκλεοτιδική αλυσίδα μπορεί να θεωρηθεί γραμμικό μονόκλωνο μόριο , άρα ισχύουν :
Φ.Δ.ολ= Φ.Δ.1+ Φ.Δ.2=(Νολ/2-1) + (Νολ/2-1)=Νολ-2

(3) Το κυκλικό μονόκλωνο προέρχεται από το γραμμικό μονόκλωνο αν ενωθεί το πρώτο νουκλεοτίδιο(5`Ρ άκρο) με το τελευταίο νουκλεοτίδιο(3`ΟΗ άκρο) με έναν φωσφοδιεστερικό δεσμό :Φ.Δ.=(Νολ-1)+1=Νολ
Όμοια για το κυκλικό δίκλωνο μόριο μπορεί να θεωρηθεί ότι προέρχεται από ένα γραμμικό δίκλωνο μόριο οπότε ισχύει:
Φ.Δ.=(Νολ-2)+2=Νολ

8) Το μήκος ενός νουκλεϊκού οξέος εκφράζεται με τον αριθμό των αζωτούχων βάσεων-νουκλεοτιδίων αν είναι μονόκλωνο και με το αριθμό των ζευγών βάσεων-νουκλεοτιδίων αν είναι δίκλωνο .

9) Ο λόγος (Α+Τ)/(G+C) είναι σταθερός για άτομα του ίδιου είδους .

10) Το νουκλεόσωμα αποτελείται από DNA μήκους 146 ζευγών βάσεων τυλιγμένο γύρω από 8 Ιστόνες(πρωτεΐνες).

11) Ο ανθρώπινος γαμέτης(ωάριο ή σπερματοζωάριο) αποτελείται από 23 χρωμοσώματα(καλύτερα χρωμονημάτια ,κάθε χρωμονημάτιο αποτελείται από ένα μόριο DNA και είναι αποσυσπειρωμένο) μήκους 3 δισεκατομμυρίων ζευγών βάσεων .

12) Ένα σωματικό κύτταρο ανθρώπου έχει στον πυρήνα του 46 χρωμοσώματα (23 ζεύγη ομολόγων).Απ΄ αυτά τα 44(22 ζεύγη) είναι αυτοσωμικά και τα 2(1ζεύγος) είναι φυλετικά .
Ένας γαμέτης ανθρώπου έχει 23 χρωμοσώματα , από τα οποία τα 22 είναι αυτοσωμικά και το 1 είναι φυλετικό .

13) Το χλωροπλαστικό DNA έχει μεγαλύτερο μέγεθος από το μιτοχονδριακό .

14) Το γενετικό υλικό του ευκαρυωτικού κυττάρου απαντάται σε δύο μορφές :α) Δίκτυο ινιδίων χρωματίνης (Μεσόφαση)
β) Χρωμοσώματα (Κυτταρική Διαίρεση)
Προσοχή : ο όρος Χρωμόσωμα ,με την γενικότερη έννοια , χρησιμοποιείται στις ασκήσεις για όλες τις φάσεις του κυτταρικού κύκλου.

15) Η ποσότητα του γενετικού υλικού μπορεί να διαφοροποιηθεί ανάλογα τις φάσεις του κυτταρικού κύκλου .
Έτσι συναντάμε ποσότητες γενετικού υλικού:
Α/2, Α, 2Α στους πολυκύτταρους ευκαρυωτικούς οργανισμούς και
Α,2Α στους μονοκύτταρους προκαρυωτικούς οργανισμούς .

16) Αν σε έναν πολυκύτταρο οργανισμό απομονώσουμε από 3 κύτταρα , 3 διαφορετικές ποσότητες γενετικού υλικού(α/2 , α και 2α ) ,αυτό εξηγείται :
το α/2 αντιστοιχεί σε γαμέτη ,

το α μπορεί να ανήκει :
1) σε σωματικό ή άωρο γενετικό κύτταρο που βρίσκεται στην Μεσόφαση πριν την αντιγραφή(στάδιο G1)
2) σε γενετικό κύτταρο στην Μείωση ΙΙ και

το μπορεί να ανήκει :
1) σε σωματικό ή άωρο γενετικό κύτταρο που βρίσκεται στην Μεσόφαση μετά την αντιγραφή(στάδιο G2)
2) σε γενετικό κύτταρο στην Μείωση Ι και
3) σε σωματικό κύτταρο στην Μίτωση .

Σάββατο 7 Ιανουαρίου 2012

Serengeti National Park

SERENGETI -SAVE THE BIODIVERSITY

THINK NEW (WWF)

ΑΕΙΦΟΡΙΑ

Πέμπτη 5 Ιανουαρίου 2012

ΔΙΑΦΟΡΕΣ ΚΑΙ ΟΜΟΙΟΤΗΤΕΣ ΜΕΤΑΞΥ ΒΑΚΤΗΡΙΩΝ ΚΑΙ ΙΩΝ

ΔΟΜΙΚΕΣ ΔΙΑΦΟΡΕΣ

ΒΑΚΤΗΡΙΑ ----------------------- ΙΟΙ

1

Έχουν μεγαλύτερο μέγεθος, τάξης μεγέθους 1 μm(10-6m) και είναι ορατά με το οπτικό μικροσκόπιο .

Έχουν μικρότερο μέγεθος , 20 έως 250 nm(10-9m) και είναι ορατά μόνο με το ηλεκτρονικό μικροσκόπιο .

2

Έχουν ως κύριο γενετικό υλικό ένα κυκλικό δίκλωνο μόριο DNA.

Το γενετικό τους υλικό μπορεί να είναι είτε DNA είτε RNA( όλες οι πιθανές μορφές κυκλικό – γραμμικό ,δίκλωνο –μονόκλωνο) .

3

Έχουν ως δευτερεύον γενετικό υλικό τα πλασμίδια (μικρότερα κυκλικά μόρια DNA ) .

Δεν περιέχουν πλασμίδια .

4

Έχουν κυτταρικό τοίχωμα .

Δεν έχουν κυτταρικό τοίχωμα .

5

Μερικά βακτήρια έχουν κάψα.

Όλοι οι ιοί έχουν καψίδιο (πρωτεϊνικής φύσεως περίβλημα , με χαρακτηριστική γεωμετρία ).

6

Κάποια βακτήρια έχουν βλεφαρίδες ή μαστίγια -για την κίνησή τους .

Δεν εμφανίζουν τέτοιες δομές .

7

Περιέχουν ριβοσώματα .

Δεν περιέχουν ριβοσώματα .

8

Σε δυσμενείς συνθήκες σχηματίζουν ενδοσπόρια (αφυδατωμένα κύτταρα με ανθεκτικά τοιχώματα και χαμηλούς μεταβολικούς ρυθμούς )

Δεν σχηματίζουν ενδοσπόρια .

9

Παρουσιάζουν γενικότερα κυτταρική δομή .

Ακυτταρικοί σχηματισμοί .

ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΕΣ ΔΙΑΦΟΡΕΣ

ΒΑΚΤΗΡΙΑ--------------- ΙΟΙ

10

Έχουν πρωτεϊνοσύνθεση (σύνθεση πρωτεϊνών με την βοήθεια των ριβοσωμάτων )

Δεν έχουν πρωτεϊνοσύνθεση .

11

Έχουν κυτταρική αναπνοή (οξείδωση γλυκόζης για την παραγωγή ενέργειας με την μορφή ΑΤΡ –τριφωσφορική αδενοσίνη -)

Δεν παρουσιάζουν κυτταρική αναπνοή .

12

Σαν συνέπεια των 10 και 11 μπορούμε να πούμε ότι τα βακτήρια έχουν γενικά μεταβολισμό δηλαδή αναβολισμό(σύνθεση βιομορίων) και καταβολισμό (διάσπαση βιομορίων ) .

Δεν επιτελούν μεταβολικές διαδικασίες .

13

Μπορούν να κινηθούν αυτοτελώς .

Δεν μπορούν να κινηθούν από μόνοι τους (αφού δεν διαθέτουν ενέργεια).

14

Μπορούν να αναπαραχθούν από μόνοι τους(μονογονικά με εγκάρσια διχοτόμηση ).

Δεν μπορούν να αναπαραχθούν από μόνοι τους παρά μόνο με την βοήθεια του κυττάρου ξενιστή .

15

Δεν είναι υποχρεωτικά παράσιτα .

Είναι υποχρεωτικά παράσιτα .

16

Δεν είναι όλα τα βακτήρια παθογόνα .

Όλοι οι ιοί είναι βλαβεροί ,καταστρέφουν το κύτταρο ξενιστή .

ΟΜΟΙΟΤΗΤΕΣ ΜΕΤΑΞΥ ΒΑΚΤΗΡΙΩΝ -ΙΩΝ

Είναι και οι δύο μικροοργανισμοί(διάμετρος μικρότερη του 0 , 1mm) , προκαλούν ασθένειες , έχουν γενετικό υλικό , διαθέτουν πρωτεϊνικά περιβλήματα , μπορούν και αναπαράγονται με τη βοήθεια του γενετικού υλικού που διαθέτουν , διαθέτουν ένζυμα που καταλύουν κάποιες λειτουργίες τους .

ΠΡΟΣΕΧΟΥΜΕ ΓΙΑ ΝΑ ΕΧΟΥΜΕ.

ΣΧΕΣΗ ΝΕΡΟΥ ΚΑΙ ΖΩΗΣ

Ο ΚΥΚΛΟΣ ΤΟΥ ΝΕΡΟΥ

Δευτέρα 2 Ιανουαρίου 2012

ΕΙΔΙΚΟΙ ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΙ ΑΜΥΝΑΣ

ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΣΤΗ ΒΙΟΛΟΓΙΑ Γ΄ΛΥΚΕΙΟΥ (ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ)

ΒΙΟΛΟΓΙΑ Γ΄ΛΥΚΕΙΟΥ

ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ

ΘΕΜΑ 1ο

Α. Στις προτάσεις 1 έως 5, να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθμό της βασικής πρότασης και δίπλα του το γράμμα που αντιστοιχεί στο σωστό συμπλήρωμά της.

1. Το χλωροπλαστικό γενετικό υλικό είναι :

α. γραμμικό δίκλωνο DNA μεγαλύτερου μήκους από το μιτοχονδριακό ,

β. κυκλικό δίκλωνο DNA μικρότερου μήκους από το μιτοχονδριακό ,

γ. κυκλικό δίκλωνο DNA μεγαλύτερου μήκους από το πυρηνικό DNA ,

δ. κυκλικό δίκλωνο DNA μεγαλύτερου μήκους από το μιτοχονδριακό DNA.

2. Ο χειριστής του οπερονίου της Λακτόζης :

α. είναι υπεύθυνος για τη σύνθεση του καταστολέα ,

β. είναι τμήμα DNA ,

γ. σ’ αυτόν προσδένεται η RNA πολυμεράση ,

δ. τίποτε από τα παραπάνω .

3. Η cDNA βιβλιοθήκη περιέχει :

α. τα εξώνια ,

β. τα εσώνια ,

γ. τον υποκινητή ,

δ. τα α και γ .

4. Το gene pharming αφορά :

α. την εκτροφή και διασταύρωση ζώων με σκοπό τη δημιουργία νέων ποικιλιών

β. την καλλιέργεια βακτηρίων για την παραγωγή φαρμακευτικών πρωτεϊνών ,

γ. την παραγωγή ανθρώπινης πρωτεΐνης από διαγονιδιακά ζώα ,

δ. τα β και γ .

5. Η 5΄και 3΄αμετάφραστες περιοχές του mRNA :

α. αντιστοιχούν στα εξώνια,

β. αντιστοιχούν στα εσώνια,

γ. αντιστοιχούν στα εξώνια και στα εσώνια,

δ. τίποτε από τα παραπάνω .

ΘΕΜΑ 2ο

Α. Σε τι θα συμβάλλει η ανάλυση του ανθρώπινου γονιδιώματος ;

Β. Δώστε τους ορισμούς :α) γονιδιακή θεραπεία ;

Γ. Ποια γονίδια καλούνται συνεπικρατή ; Δώστε παραδείγματα συνεπικρατών γονιδίων στον άνθρωπο ;

ΘΕΜΑ 3ο

Ένας άνδρας πάσχει από σύνδρομο και από αιμορροφιλία Α , ενώ και οι δύο γονείς του ήταν φυσιολογικοί .

Α) Τι γνωρίζεται για το σύνδρομο Klinefelter. Πώς μπορεί να προέκυψε ο άνδρας αυτός ;Απαντήστε στηριζόμενοι στον μηχανισμό της μείωσης .

Β) Αν ο μηχανισμός της μείωσης γινόταν φυσιολογικά ,τι πιθανότητες είχαν οι γονείς του άνδρα αυτού , να αποκτήσουν παιδί που πάσχει από αιμορροφιλία ;

Γ) Τι πιθανότητες έχει ο άνδρας αυτός ,αν διασταυρωθεί με φυσιολογική ομόζυγη γυναίκα να αποκτήσει παιδί φυσιολογικό ;

Δ) Ποιο άλλο είδος αιμορροφιλίας γνωρίζετε ; Με ποιες βιοτεχνολογικές μεθόδους μπορεί να αντιμετωπιστεί η ασθένεια αυτή;

ΘΕΜΑ 4ο

Δίνεται τμήμα DNA ευκαρυωτικού κυττάρου με την κάτωθι αλληλουχία ;

3΄GAATTCCTTAAGCTACATGTGGGGACCCTGAACCCCGGGAATTGAATTCCTTAAG 5

5’CTTAAGGAATTCGATGTACACCCCTGGGACTTGGGGCCCTTAACTTAAGGAATTC 3

Το τμήμα αυτό κωδικοποιεί το τετραπεπτίδιο : Η2Ν-met-trp-gly-pro-COOH

και κόβεται με την EcoRI προκειμένου να απομονωθεί το γονίδιο .

α) Να γράψετε το mRNA που κωδικοποιείται από το παραπάνω γονίδιο και σχηματίζει σύμπλοκο με τα ριβοσώματα του ευκαρυωτικού κυττάρου .Να δικαιολογήσετε την απάντησή σας .

β) Να γράψετε τις αλληλουχίες του ανασυνδιασμένου γονιδίου που θα δημιουργηθεί .

γ) Ποια βιβλιοθήκη κατασκευάζεται με αυτόν τον τρόπο ; Αιτιολογείστε την απάντησή σας .

δ) Μπορούν τα βακτήρια να παρασκευάσουν την ίδια πρωτεΐνη με αυτήν του ανθρώπινου κυττάρου; Αιτιολογείστε την απάντησή σας .